8 Mei moet een wettelijke, betaalde feestdag worden ter herdenking van de overwinning van de democratie op het fascisme.

Brussels Parlement stemt unaniem in met resolutie, ingediend door Guy Vanhengel

.

In het federaal regeerakkoord staat dat deelstaten de mogelijkheid zullen krijgen om zelf een feestdag te bepalen, zonder budgettaire meerkost voor de overheid. Guy Vanhengel, ondervoorzitter van het Brussels Parlement, schreef daaropvolgend een voorstel van resolutie om van 8 mei een echte feestdag te maken voor iedereen en diende die samen met de andere meerderheidspartijen in het parlement in.

Waarom kiezen we voor 8 mei als feestdag?

Brussels parlementslid Khadija Zamouri lichtte het antwoord op deze vraag als volgt toe in het parlement: “Omdat we vinden dat het essentieel is om op die dag niet alleen het einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa te herdenken, maar ook om de overwinning van de democratie op het fascisme te vieren. Vandaag is dit, meer dan ooit, noodzakelijk. Democratie is immers niet iets vanzelfsprekends. Het lijkt zo, maar het is het niet. Het is iets waar dagdagelijks aan moet gewerkt worden om het in stand te houden. 

Elke goedmenende burger moet daarbij strijden tegen extremistische, populistische en haatdragende boodschappen. Want als we dat niet doen… Wel, we weten allemaal wat er dan kan gebeuren. Tijdens het Interbellum kwamen die extremistische, populistische en haatdragende groepen aan de macht in verschillende Europese landen. En ze beperkten het verspreiden van hun gedachtegoed niet tot aan hun landsgrenzen, maar slaagden er via oorlog en geweld ook in om andere landen het juk van de fascistische dictaturen op te leggen. België werd tijdens de Tweede Wereldoorlog zo’n 4 en half jaar bezet: een tijdperk waarin vrijemeningsuiting, persvrijheid, vrijheid om zich te verenigen, de rechtsstaat, enz. werden weggenomen en die gekenmerkt werd door terreur, waarbij mensen die een bepaalde afkomst, religie, handicap, seksuele of politieke voorkeur hadden, werden opgepakt en weggevoerd, om vaak nooit meer weer te keren.

De oorlog in Europa eindigde op 8 mei 1945. Een symbolische datum. Het moment waarop de liberale democratieën en de rechtsstaat het haalden en een periode van vrede begon in West-Europa, die tot op de dag van vandaag standhoudt. Samenwerkingen tussen de democratieën werden geïnitieerd om internationale handel en het vrije verkeer van personen mogelijk te maken, vrede te promoten en het respecteren van de mensenrechten te verzekeren. Al tijdens de oorlog, in Londen in 1944, werd zo al de Benelux douane-unie opgericht en nadien kwam er de Europese Gemeenschap, met ondertussen al 27 lidstaten die deel uitmaken van de Europese Unie.

Die periode van meer dan 75 jaar aan vrede en internationale samenwerking tussen liberale democratieën geeft mogelijk echter een vals gevoel van veiligheid. Overal in Europa hebben extremistische populisten de voorbije decennia opnieuw voet aan grond gekregen en zijn hun politieke partijen in opmars, met vaak xenofobe, racistische en haatdragende boodschappen waarmee ze proberen verdeeldheid te zaaien onder de bevolking. En naast deze interne bedreigingen, zijn er natuurlijk ook externe bedreigingen waar we ons van bewust moeten zijn, denk maar aan een democratie als Oekraïne, die zich momenteel dapper verdedigt tegen de invasie van een Russische tiran.

Kortom, het is in deze context dat deze resolutie van enorme waarde is. Zo willen we met deze tekst symbolisch de aandacht vestigen op het belang - en de voordelen - van democratieën. 8 mei is hiervoor de ideale datum. Het was ooit een nationale feestdag, tot deze in 1974 werd geschrapt. Gelukkig pikte het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 2003 deze datum opnieuw op als feestdag van ons gewest. Een datum die, terloops gezegd, ook nauw aansluit bij 9 mei, de dag waarop we Europa en de internationale samenwerking op ons continent vieren.

Laten we nu dus werk maken om van 8 mei de dag te maken die het zou moeten zijn. Een moment waarop we al degenen herdenken die hebben gestreden voor democratieën en tegen extremistische dictatoriale regimes.  Een moment waarop de bevolking kan feesten en vieren dat we hier in een democratie leven”, aldus Khadija Zamouri.

Het parlement stemde na deze tussenkomst in met het voorstel van resolutie (75 voor en 2 onthoudingen).

Hoe gaat het nu verder?

De Brusselse Regering zal nu met de Federale Regering praten over het invoeren van de feestdag. Het is aan de Federale Regering, en aan het overleg tussen werkgevers en werknemers, of men hiervoor een andere feestdag inruilt of dat het om een extra feestdag zou gaan. Indien er een andere feestdag voor zou moeten ingeruild worden, dan denken wij vooral aan Pinkstermaandag. Het feest van Pinksteren valt op een zondag, dus die maandag wordt er niet gevierd. Bovendien valt Pinkstermaandag in ongeveer dezelfde periode als 8 mei, waardoor het ook voor de economie een neutrale transfer zou zijn. Maar dit is dus aan de Federale Regering en de sociale partners om hier verdere stappen in te zetten. Overigens wordt door de bevoegde federale minister ook de mogelijkheid bekeken, aangezien 8 mei zulke symbolische datum is, om er een nationale feestdag van te maken (dus ook in de andere gewesten). We houden u op de hoogte van de verdere ontwikkelingen!